Nisa 4;11

فِي أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنثَيَيْنِ فَإِن كُنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ

Allah, size, çocuklarınız (ın alacağı miras) hakkında, erkeğe iki dişinin payı kadarını emreder. (DİB meali)

Miras bölüşümü hakkında Kur’an’ımızdaki bu ayet dikkatlice okunduğuna, ayetin ifadelerinde tipik aile birimi için bir benzetme veya örnek verildiği açıkça görülebilir.

فِي أَوْلاَدِكُمْ    Çocuklarınızın arasında

لِلذَّكَرِ          Bir oğlandan (erkek çocuktan)

مِثْلُ            Birinin resmini yapmak / resimde/heykelde göstermek / benzetmek, tasvir etmek / temsil etmek / canlandırmak, örneklendirmek /  varsayım üzerine bir şey anlamak…

حَظِّ            Şans talih kısmet anlamına gelen بَخْت  kelimesinin eş anlamlısıdır.

Rabbimiz, ailedeki bir ‘erkek çocuk’ veya ‘oğul’ tanımlamak için genel olarak insanlarında tercih ettiği aynı ifadeyi kullanmıştır. İnsanlar da hayatlarına giren erkek çocuğu veya oğlu/oğullarını, ‘şanslı olanlar’ tarafından elde edilen’ ya da ‘şans eseri sahip olunan’ bir şey olarak ifade ederler. Ayette de insanların düşüncelerini ifade ettikleri gibi aynı tonda kullanım vardır, çünkü çoğunluk oğul veya oğulları bir servetmiş gibi değerlendirir ve oğullarını her zaman kızlarına tercih ederler.

Bu gözle bakıldığında, ibarenin gramer yapısının oluşumuna göre “مِثْلُ حَظِّ” (mislu hazzi) kelimeleri; ailenin talihi, şansı, serveti sayılan ve varlığından haz alınan “oğul, erkek çocuk” (لِلذَّكَرِ / lizzekeri) için kullanılmıştır. Söz konusu anlayışa Kur’an’ımız başka ayetlerde de bu tutuma dikkat çekmiştir.

53:21 “أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْأُنثَى” ayetinde; Arap müşriklerinin düşünceleri hakkında belirtilen “Erkek size, kadın O’na mı?” cümlesi, söz konusu tutuma Kur’an’ımızdaki bir referanstır.

Nisa 4/11 ayetinin doğru anlamı şu şekilde olmalıdır.

فِي أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ

“Çocuklarınız arasında şansla elde edilmiş, (şans eseri yakalanmış) bir oğul/erkek çocuk/ oğlan (veya haz aldığınız, hoşlandığınız oğul/erkek çocuk/ oğlan”

Bir sonraki kelime olan ‘الْأُنثَيَيْنِ’ (el unseyeyni), bağımsız olarak ‘فِي أَوْلاَدِكُمْ’ (fi evladikum) ile açıklanan veya belirlenen üyelerin ifadesini ileriye taşır.

“الْأُنثَيَيْنِ” (el unseyeyni); kelimesi yaygın ve genel olarak kızların çoğulunu ifade etmek için kullanılır. Alimlerimiz “الْأُنثَيَيْنِ” (el unseyeyni) kelimesini bir ailenin iki kızı olarak kabul etmişlerdir. Ancak ‘iki kız’ olarak alınsa bile fark etmeyecektir.

“فَإِن كُنَّ” (fe in kunna); “eğer varsa”

“نِسَاءً” (bi saen) bir kadın.  “فَوْقَ” (fevka) üstünde. “اثْنَتَيْنِ” (esneteyni) kızlarının. 

Eğer kızların üstünde / üzerinde bir kadın varsa anlamına gelir.

Dolayısıyla, 4:11 ayetinin sözlerinden;

“فِي أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنثَيَيْنِ فَإِن كُنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ”

Şansla elde edilen, varlığından hoşlanılan, haz duyulan bir oğlan, kız veya iki kız ve kızlardan daha büyük bir kadından oluşan bir aile birimi örneği karşımıza çıkmaktadır…

Ayette erkeğin iki kat fazla pay aldığı nerede yazıyor?

Geleneksel alimlerin sahte hadisleri takip ederek Kur’an’ın çevirisinde tüm putperest düşünceleri getirmeleri ve kör Kur’an alimlerinin, mirasın iki katı bir kısmının ailenin erkek çocuklarına verilmesinin “mantıksal nedenlerini” icat etmeleri bizim zor şansımız / talihimizdir.

Kendilerinin ‘sadece Kur’an’ diyenlerden olduğunu söyleyenler, çeyiz ve kızlara yapılan diğer masraflar vb gibi yanlış sebepler icat edip, Kur’an adına mantıklı yalanları sıralayarak, Rabbimizin erkekler ve kızlar arasındaki dengeyi korumak için erkeklere iki kat ödeme yapmamızı emrettiğini vaaz ediyorlar.

Artık ayetin geri kalanını kolayca tercüme edebilirsiniz, çünkü insanların Kur’an’ı, -bizim çalışmamız da dahil olmak üzere- birinin çevirisini takip etmek yerine kendi çabaları ile anlamalarını bekliyoruz.

Asla zalim olmayan ve haksızlık yapmayan ALLAH’ımız adına zulmü ve adaletsizliği vaaz edenler çok büyük bir yük yüklendiklerini bilmelidir.

Rabbimiz lütfen ilmimizi artırır ve öğrendiklerimizi uygulayabilmek için bize ikram eder misin!..